Gebelik ve emzirme dönemlerinde annenin ideal kiloda olması hem anne hem bebeğin kısa ve uzun dönem sağlıklı olmaları için önemlidir.

Kilo almak gebeliğin doğal sonucudur. Fakat gebelik boyunca önerilen miktarda kilo almak gebelik sonuçlarını iyileştirir.

Gebelikte alınması önerilen kilo miktarı bazı faktörlere göre değişmektedir. Bu faktörlerin en başında gebelik öncesi anne adayının kilo durumudur. Bu kilo durumu Vücut Kitle İndeksi (VKİ) ile tarif edilmektedir. VKİ, kişinin ağırlığının boy uzunluğunun karesine bölünmesi ile elde edilir ve birimi kg/m² ‘dir. Örneğin 1,57 metre ve 60 kg ağırlığında bir kişinin VKİ,  60 / (1,57)² = 24,3 ‘dür.

Bu durumda gebelik boyunca anne adayının alması önerilen kilo miktarları 4 grup şeklindedir;

Özet olarak; eğer anne adayı gebelik öncesinde düşük kilolu (zayıf) ise gebelikte toplam alması önerilen kilo, normal kilolu bir kişiye göre biraz daha fazladır. Tersi olarak eğer gebelikten önce anne adayı fazla kilolu (balık etli) ya da obez (şişman) ise normal kilolu kişilere göre gebelik boyunca daha az kilo alması önerilir.

Evet. İlerleyen gebelik haftalarında ilk haftalara göre annenin bir miktar daha fazla kilo alması normaldir.

İlk 12-14 hafta toplam 0,5 – 2,5 kg arasında kilo almak normaldir. Fakat ilk 12-14 haftada anne adayının hiç kilo almaması ve bazen bulantı-kusma, besinlerden tiksinme ve aşerme gibi nedenlerden dolayı sağlıklı beslenemediğinden kilo bile vermesi normal kabul edilebilir.

Gebelik boyunca anne adayının gebelik haftalarına göre alması önerilen kilo miktarları 4 grup şeklindedir;

• Eğer gebelikten önce anne adayı “düşük kilolu” (VKİ; 18,5’dan az) grupta ise 14. haftadan itibaren gebelik boyunca haftada yaklaşık 450 gram alması önerilir.  
• Eğer gebelikten önce anne adayı “normal kilolu” (VKİ; 18,5-24,9 arasında) grupta ise 14. haftadan itibaren gebelik boyunca haftada yaklaşık 450 gram alması önerilir. 
• Eğer gebelikten önce anne adayı “fazla kilolu” (VKİ; 25-29,9 arasında) grupta ise 14. haftadan itibaren gebelik boyunca haftada yaklaşık 270 gram alması önerilir.  
• Eğer gebelikten önce anne adayı “obez” (VKİ 30’dan fazla) grupta ise 14. haftadan itibaren gebelik boyunca haftada yaklaşık 230 gram alması önerilir.

Kaynak: Institute of Medicine and National Research Council. 2009. Weight Gain During Pregnancy: Reexamining the Guidelines.

Özet olarak; eğer anne adayı gebelik öncesinde düşük kilolu (zayıf) ise gebelikte toplam alması önerilen kilo, normal kilolu bir kişiye göre biraz daha fazladır. Tersi olarak eğer gebelikten önce anne adayı fazla kilolu (balık etli) ya da obez (şişman) ise normal kilolu kişilere göre gebelik boyunca daha az kilo alması önerilir.

Hayır. “Gebelikte iki kişi (hem anne hem bebek) için yemelisin ve iki kat yemelisin” düşüncesi oldukça yanlıştır. İki kişi için beslenmek gerekliliği doğrudur ve artmış kalori ve besin ihtiyacı büyüyen ve gelişen bebek ve anne sağlığı için gereklidir fakat bu iki kat besin almak anlamına gelmemektedir. Bunun yerine “iki kat daha sağlıklı ve dengeli beslenmek” prensibi önerilir.

Gebelikteki artmış kalori ve besin ihtiyacı besin değeri yüksek yiyeceklerin tüketilmesi ile karşılanmalıdır.

Aşırı kilolu olmak genel sağlık sorunlarının dışında gebelikte ve doğumda bir çok sorunlara yol açabilir. Bunlar; gebelikte yüksek kan basıncı (hipertansiyon), gebelik zehirlenmesi (preeklampsi), erken doğum ve gebelik şekeridir.

Ayrıca annenin aşırı kilolu olması bebeğin de kilolu olmasına (makrozomi) neden olabilir. Sonuç olarak bebeğin kilosu arttıkça doğumda sorunlar yaşanmasına neden olabilir (örn. doğum yolu yırtıkları veya sezaryen zorunluluğu gibi riskler artar).

Hekiminiz ve diyetisyen önerileri ile oluşturulan beslenme ve egzersiz programları ile sağlıklı bir gebelik geçirme şansınız artacaktır. Bu durumda hastanın doktor ve diyetisyen ile iletişim halinde olması daha faydalı olacaktır.

İlk 3 ayda annenin kilo almaması bebek için sorun teşkil etmez. Gebeliğin bu ilk haftalarında anne adayı bulantı-kusma, besinlerden tiksinme ve aşerme gibi nedenlerden dolayı sağlıklı beslenemez. Bu nedenlerle annenin ilk 3 ayda kilo bile vermesi sık görülen bir durumdur ve normal kabul edilebilir.

Doğumdan sonra en kısa zamanda diyet ve egzersiz programlari ile gebelikte alınan fazla kilolar verilebilir.

Aşırı kilolu yada obez hastalar çoğu zaman gebelikte önerilen kilodan daha fazla kilo alan gebelerdir ve sonuç olarak doğum sonrası kiloları daha fazla olmaktadır. Gebelik öncesi normal kiloya sahip olan her 7 kadından biri doğum sonrası aşırı kilolu kategorisine geçmektedir.

Evet. Emzirmenin ilk 6 ayında günlük ekstra 330 kilo kalori ve 6 aydan sonra günlük ekstra 400 kilo kalori alınması önerilir.